Alhamdulillah, mọi lời ca ngợi, tạ ơn đều kính dâng Allah Đấng chúa tể của vủ trụ, cầu xin Ngài ban bình an và phúc lành đến cho vị Thiên Sứ cao quí nhất trong tất cả Nabi và Thiên Sứ Nabi của chúng tôi Muhammad, cho dòng dõi của Người và tất cả bằng hữu của Người.
Thiên Sứ của Allah e là một hình ảnh gương mẫu tốt nhất về phẩm chất đạo đức của con người. Cũng vì lẽ này nên Qur’an đã mô tả phẩm chất đạo đức của Người e là phẩm chất đạo đức vĩ đại, Allah phán:
{Và quả thật, Ngươi (Muhammad) được phú cho những đức tính thật cao đẹp và vĩ đại}
Al-Qalam: 4 (Chương 68).
Bà A’ishah , vợ của Thiên sứ Muhammad đã mô tả một cách chính xác về phẩm chất đạo đức của Người khi bà nói: “Phẩm chất đạo đức của Ngườie là Qur’an” có nghĩa là Thiên sứ của Allah e là mô hình thiết thực để áp dụng những lời dạy của Qur’an và phẩm chất đạo đức của Nó.
Bà A’ishah vợ của Thiên sứ Muhammad đã mô tả một cách chính xác về phẩm chất đạo đức của Người khi bà nói: “Phẩm chất đạo đức của Ngườie là Qur’an” có nghĩa là Thiên sứ của Allah là mô hình thiết thực để áp dụng những lời dạy của Qur’an và phẩm chất đạo đức của Nó.
Đức tính khiêm tốn của Thiên sứ:
Thiên Sứ của Allah không bao giờ chấp nhận và hài lòng để một ai đó đứng dậy tỏ lòng tôn kính bản thân Người, không những thế, Người đã cấm các vị Sahabah của Người có hành động như thế với Người. Các vị Sahabah y mặc dù là những người yêu thương, kính trọng và quí mến Người nhất nhưng họ cũng không bao giờ đứng dậy mỗi khi thấy Người e đến bởi vì họ biết rằng Người rất ghét hành động đó.
(Ahmad: 12345, Al-Bazzar: 6637).
Trước khi vào Islam, U’dai bin Hatim đã từng đến gặp Thiên sứ của Allah, và lúc đó ông là một trong những nhân sĩ Ả Rập, ông đến gặp Người vì muốn tìm hiểu thực hư về sự kêu gọi của Người. U’dai nói:
“Tôi đến gặp Người, lúc đó, ở cùng với Người có một người phụ nữ và một vài trẻ con - ông có nói về sự thân thích của họ với Nabi - và tôi biết chắc rằng đích thực Người không phải là vị Vua hay vị Hoàng Đế nào cả”
(Ahmad: 19381).
Khiêm tốn là đức tính của tất cả các vị Nabi.
thường ngồi cùng với các vị Sahabah như thể Người là một thành viên trong số họ, Người không hề ngồi với tư cách để phân biệt thân phận của mình với những người cùng ngồi xung quanh. Có lần một người lạ bước vào trong lúc Người e đang ngồi cùng với các vị Sahabah, người đàn ông đó đã không thể phân biệt được Người e với các vị Sahabah của Người, lúc đó, ông ta phải hỏi: Trong các người ai là Muhammad?
(Albukhari: 63).
Anas bin Malik thuật lại:
Một bé gái nô lệ thuộc những bé gái nô lệ của cư dân Madinah nắm tay Thiên Sứ của Allah e và lôi kéo Người đi theo ý của nó.” .
(Albukhari: 5724
Điều này có nghĩa rằng Người rất nhân từ và nhẹ nhàng với trẻ nhỏ và phái yếu. Quả thật, Hadith này đã nhấn mạnh sự khiêm tốn đáng được ca ngợi của Người e bởi nó đề cập đến phụ nữ chứ không phải là đàn ông và người nô lệ chứ không phải là người tự do, đứa bé gái nô lệ này đã nắm tay của một vị Nabi và kéo đi theo ý của nó.
Người nói:
“Sẽ không vào được Thiên Đàng đối với người nào mà trong tim của y có sự tự đại tự cao dù chỉ bằng một hạt cải.”
(Muslim: 91).
Sự nhân từ Thiên sứ
Thiên sứ của Allah nói:
“Những người có lòng nhân từ sẽ được Đấng Nhân Từ thương xót, các ngươi hãy nhân từ đối với những ai trên trái đất rồi Đấng ở trên trời sẽ thương xót các ngươi.”
(Tirmizhi: 1924, Abu Dawood: 4941).
Một số hình ảnh về sự nhân từ của Thiên sứ
Đối với trẻ con:
Một người dân sa mạc đến gặp Thiên sứ của Allah e nói: Các người hôn trẻ con của các người sao? Quả thật chúng tôi không hôn chúng bao giờ. Thế là Thiên sứ của Allah e đáp lại lời của người đàn ông sa mạc đó, nói:
“Nếu Allah đã lấy đi lòng thương xót khỏi trái tim của ngươi thì Ta không thể lấy nó lại cho ngươi !”
(Albukhari: 5652, Muslim: 2317)
Và trong một lời thuật khác rằng có một người khác nhìn thấy Người e hôn Al-Hasan con trai của Ali thì nói: Quả thật, tôi có tới mười đứa con nhưng tôi chưa bao giờ hôn đứa nào cả. Nghe xong, Thiên sứ của Allah nói:
“Quả thật, ai không có lòng thương xót thì sẽ không được thương xót.”
(Muslim: 2318).
Có một lần, Thiên sứ của Allah vừa dâng lễ nguyện Salah vừa bế đứa cháu của Người, Amamah con gái của Zaynap, khi Người Sujud thì Người bỏ nó xuống và khi Người đứng thì Người bế nó lên.
(Albukhari: 494, Muslim: 543).
Trong lúc dâng lễ nguyện Salah, nếu Người nghe thấy tiếng khóc của trẻ con thì Người sẽ thực hiện lễ nguyện Salah nhanh và nhẹ (tức đọc ngắn các lời Kinh Qur’an). Ông Abu Qatadah t thuật lại rằng Thiên sứ của Allah nói:
Quả thật, Ta đứng trong lễ nguyện Salah, Ta muốn kéo dài nó, nhưng vì Ta nghe tiếng khóc của trẻ con nên Ta đã hoàn tất nó sớm hơn, bởi lẽ Ta ghét gây khó khăn cho mẹ của đứa trẻ.”
(Albukhari: 675, Muslim: 470).
Đối với phụ nữ:
Quả thật, Thiên sứ của Allah khuyến khích và thúc giục việc chăm sóc, quan tâm và đối xử tử tế với các đứa con gái, Người nói:
“Ai có những đứa con gái, y chăm sóc và đối xử với chúng tử tế thì chúng sẽ là tấm chắn ngăn cách y với Hỏa Ngục.”
(Albukhari: 5649, Muslim: 2629).
Không những thế, Thiên sứ của Allah còn nhấn mạnh bảo các tín đồ Muslim phải hết sức quan tâm và đối xử thật tử tế với vợ của họ, Người ra lệnh cho những người Muslim phải khuyên nhủ nhau làm điều đó, Người e nói:
“Các ngươi hãy khuyên bảo nhau đối xử thật tốt với phụ nữ.”
(Albukhari: 4890).
Một số hình ảnh về sự dịu dàng, ân cần và yêu thương với người thân trong nhà của Thiên sứ:
Người từng ngồi xuống sát bên con lạc đà của Người để đầu gối cho Safiyah i bước lên lưng của nó (lạc đà)
(Albukhari: 2120).
Và mỗi khi Fatimah i, con gái của Người đến thì Người nắm lấy tay và hôn Fatimah và Người kéo Fatimah lại ngồi sát chỗ Người.
(Abu Dawood: 5217).
Người thương xót những kẻ yếu đuối:
Thiên sứ của Allah khuyến khích mọi người hỗ trợ và nuôi dưỡng trẻ mồ côi, Người nói:
“Ta và người bảo hộ trẻ mồ côi sẽ ơ trong Thiên Đàng như thế này” và Người chìa ra ngón tay trỏ và ngón tay giữa và cử động qua lại.
(Albukhari: 4998)
Thiên sứ của Allah xem những người đi giúp đỡ những người phụ nữ góa và những người nghèo và có hoàn cảnh khó khăn như những người đi chiến đấu cho con đường chính nghĩa của Allah và như những người nhịn chay ban ngày và dâng lễ nguyện Salah ban đêm.
(Albukhari: 5661, Muslim: 2982)
Thiên sứ của Allah xem việc yêu thương những người yếu hèn và việc cho họ những gì cần thiết là nguyên nhân được Allah ban phát thêm bổng lộc và được Ngài giúp thắng lợi trước kẻ thù, Người nói:
“Các ngươi hãy giúp đỡ những người hèn yếu, bởi quả thật, các ngươi sẽ giành được thắng lợi và được ban phát thêm bổng lộc bởi những người yếu hèn của các ngươi.”
(Abu Dawood: 2594).
Người thương xót loài vật:
Thiên sứ của Allah khuyến khích mọi người thương xót loài vật, không được bắt chúng làm những gì quá khả năng của chúng và không được hành hạ và đánh đập chúng. Người nói:
“Quả thật Allah đã ghi mọi điều tốt đẹp cho tất cả mọi thứ, bởi thế, khi nào các ngươi giết thì các ngươi hãy giết một cách tốt nhất và khi nào các ngươi cắt cổ con vật (làm thịt) thì các ngươi hãy cắt cổ một cách tốt nhất, các ngươi hãy mài lưỡi dao cho sắc bén để con vật mà các ngươi cắt cổ ra đi một cách nhẹ nhàng.”
(Muslim: 1955).
Một vị Sahabah thuật lại: Người nhìn thấy một tổ kiến bị chúng tôi thiêu đốt thì Người nói: “Ai đã đốt cái này ?”. Chúng tôi nói: Là chúng tôi, Người nói:
“Quả thật, không ai có quyền trừng phạt bằng lửa ngoại trừ duy nhất một mình Thượng Đế của lửa.”
(Abu Dawood: 2675).
Khi Thiên Sứ của Allah nhìn thấy một chú chim mẹ đang kêu la và tìm kiếm chim con vừa bị một số vị Sahabah bắt đi thì Người nói: “Ai đã làm đau lòng con chim này bởi con của nó vậy ?” Thế là các Sahabah đã trả lại con cho nó.
Thiên sứ của Allah là người công bằng và anh minh:
Quả thật, Thiên Sứ của Allah rất công bằng và anh minh trong việc thi hành theo giới luật của Allah, Đấng Tối Cao, cho dù là đối với người thân ruột thịt của Người đi chăng nữa, bởi vì Người luôn tuân lệnh của Allah:
{Hỡi những người có đức tin, các ngươi hãy luôn đứng lên bênh vực cho nền công lý như là những nhân chứng cho Allah dù điều đó có nghịch lại với bản thân của các ngươi hoặc nghịch lại với cha mẹ và bà con ruột thịt của các ngươi.}
Al-Nisa: 135 (Chương 4).
Một số vị Sahabah đến gặp Thiên sứ của Allah để xin Người không thực thi lệnh trừng phạt người phụ nữ thuộc bộ tộc tiếng tâm vì tội trộm cắp thì Người nói:
“Ta thề bởi Đấng nắm lấy linh hồn của Muhammad, nếu Fatimah con gái của Muhammad phạm tội trộm cắp thì chắc chắn Ta cũng sẽ cắt tay của nó.”
(Albukhari: 4053, Muslim: 1688).
Khi Thiên sứ của Allah cấm mọi người Riba (cho vai lấy lãi) thì Người bắt đầu với người bà con gần nhất của Người, Người đã cấm người chú (bác) của Người, Al-Abbas, Người nói:
“Riba đầu tiên mà Ta áp dụng luật nghiêm cấm là Riba của chúng ta, Riba của Abbas bin Abdul-Mattalib đã bị xỏa bỏ tất cả.”
(Muslim: 1218).
Thiên sứ của Allah đặt ra thước đo nền văn minh và tiến bộ của cộng đồng là người yếu thế lấy lại quyền lợi của mình từ những người mạnh thế mà không có sự lo sợ và do dự. Nabi nói:
“Sự thiêng liêng đối với người nô lệ là rằng kẻ yếu thế lấy lại quyền lợi của mình mà không phải e ngại và lo sợ.”
(Ibnu Ma-jah: 2426).
Sự tốt bụng và rộng lượng của Thiên sứ:
Thiên sứ của Allah là người rộng lượng nhất trong nhân loại, Người trở nên rộng lượng nhất trong tháng Ramadan khi Người gặp đại Thiên thần Jibril u, vào mỗi đêm của Ramadan đại Thiên thần Jibril đều gặp Người cho tới khi Người qua đời, Người ôn lại Qur’an với đại Thiên Thần, và khi Người gặp đại Thiên thần thì sự rộng lượng của Người hơn cả cơn gió thổi đi.
(Albukhari: 1803, Muslim: 2308).
Thiên sứ của Allah cho tất cả những gì người ta xin, một người đàn ông đến xin Người, Người đã cho y một bầy dê giữa hai ngọn núi, người đàn ông trở lại người nhà của y bảo: Này hỡi mọi người, hãy vào Islam bởi quả thật Muhammad cho đi mà không hề sợ nghèo.
(Muslim: 2312).
Tám mươi ngàn Dirham (đồng bạc) được mang đến cho Thiên sứ của Allah, Người đổ nó lên một chiếc chiếu, rồi Người cúi xuống phân phát, Người đã phát hết đóng tiền đó cho bất cứ ai đến xin Người.
(Al-Hakim: 5423).
Có một người đàn ông đến xin Người Người nói:
“Ta không còn gì nữa hết, nhưng ngươi cứ mua thứ gì ngươi cần rồi tính cho Ta, khi nào Ta có Ta sẽ thanh toán”. Umar t nói: Thưa Thiên Sứ của Allah, Allah không bắt Người phải gánh vác những gì ngoài khả năng đâu. Nabi e không thích điều đó. Người đàn ông đó nói: “Cứ cho đi và chớ đừng lo sợ Đấng của chiếc Ngai vương cắt giảm”. Thế là Thiên sứ e mỉm cười và niềm vui hiện rõ trên gương mặt của Người.
(Theo các Hadith chọn lọc: 88).
Khi Thiên Sứ của Allah trở lại từ cuộc chinh chiến Hunain, những người dân thôn và những người mới gia nhập Islam ồ ạt đến đòi chia chiến lợi phẩm, họ chen lấn nhau đến nỗi đẩy cả Người té vào một cái cây, và họ giật lấy cái áo của Người. Người đứng lên và nói:
“Các người hãy đưa cái áo lại cho Ta, nếu Ta có nhiều ân huệ như những cái cây này chắc chắn Ta sẽ chia hết cho các người, rồi các người sẽ thấy Ta không keo kiệt, không nói dối và cũng không hèn nhát”.
(Albukhari: 2979)
Quả thật, ở nơi Thiên sứ của Allah là những tấm gương tốt đẹp về phẩm chất đạo đức và cung cách sống cho những ai có đức tin nơi Allah và cuộc sống Đời Sau.
{Quả thật, nơi Thiên sứ của Allah có được một tấm gương tốt đẹp cho các ngươi noi theo, đối với những ai hy vọng điều tốt đẹp nơi Allah và ở Ngày Sau và những ai luôn tưởng nhớ đến Allah thật nhiều.}
Al-Ahzzab: 21 (Chương 33).
